Bij tropische temperaturen als vandaag hebben we allerlei smoesjes om niet te hoeven smeren: ‘mijn velletje is wel wat gewend’ of ‘ach, dat is morgen bruin’. De prijs betaal je na je vijftigste, waarschuwt Maud Jansen, dermatoloog aan het Maastricht Universitair Medisch Centrum.
Als jij vandaag naar het strand gaat, geef je dan wat ongevraagd smeeradvies?
,,Soms, maar niet iedereen zit in zijn vrije tijd op medisch advies te wachten, weet ik inmiddels. Vaak bijt ik op mijn tong als ik weer iemand knalrood op zijn handdoek zie liggen. Dan denk ik: doe dat toch niet.”
Hoe vaak moeten we eigenlijk smeren op een dag als deze?
,,We denken vaak dat één keer wel genoeg is, maar je moet dit zeker elke twee uur herhalen. Liefst factor dertig tot vijftig. Zelfs op bewolkte zomerdagen moet je blijven smeren. Ook dan kunnen de uv-stralen je huid aantasten. Vrouwen vergeten vaak hun decolleté, mannen hun kale hoofd. En voor beiden geldt: smeer ook op de uitstekende delen als neuzen en oren en wees daarbij niet te zuinig.”
Veelgehoorde opmerking: ‘ach, ik ben nu rood, maar dat is morgen een lekker kleurtje’.
,,Misschien heb je er nu geen last van, maar door vaak te verbranden loop je actinische keratose op, oftewel zonneschade. Dat zijn meerdere ruwe plekjes op de huid, vaak op het hoofd, borst of bovenkant van de handen, die zonder behandeling kunnen uitgroeien tot een kwaadaardige vorm van kanker. Naar schatting hebben anderhalf miljoen Nederlanders deze aandoening. De helft van alle mannen en een derde van de vrouwen boven de vijftig jaar krijgt er mee te maken. De grote boosdoener van de zonneschade is toch echt dat zij in hun jeugd niet goed gesmeerd hebben.”
Is de zonneschade wel te behandelen?
,,Ja, als je er op tijd bij bent. In Nederland waren er tot voorkort vier verschillende vormen van behandeling: een lichttherapie, twee soorten crèmes en een recent geïntroduceerde gel. Welke van de vier werd gekozen, was afhankelijk van de persoonlijke voorkeur van de arts en patiënt. Uit een studie die ik recent heb uitgevoerd onder zeshonderd patiënten in vier verschillende ziekenhuizen bleek dat de oudste en meest goedkope crème (5-fluorouracil-crème) het meest effectief was. Het had een slagingspercentage van 75 procent, terwijl de effectiviteit van de andere therapieën varieerde van 30 tot 54 procent. We hopen dan ook dat de richtlijn binnenkort wordt aangepast en patiënten met zonneschade de meest effectieve crème krijgen voorgeschreven.”
Word je eigenlijk wel bruin als je zonnebrand smeert?
,,Iets minder, maar je kunt nog steeds een kleurtje krijgen. Overigens denken mensen vaak dat je lichaam geen vitamine D opneemt als je veel zonnebrand smeert. Dat is ook zo’n hardnekkig fabeltje, dat ik de wereld uit wil helpen.”
Huidkanker
De uv-stralen van de zon zijn een grote veroorzaker van huidkanker. Huidkanker is de meest voorkomende kankersoort in Nederland en het aantal patiënten neemt al jaren schrikbarend toe. Vorig jaar kregen 61 duizend mensen de diagnose, blijkt uit cijfers van het Integraal Kankercentrum Nederland. Jaarlijks overlijden zo’n 900 mensen aan de ziekte.
Er is ook goed nieuws: de overlevingskansen van mensen met een agressieve huidkanker (uitgezaaid melanoom) is sterk toegenomen dankzij nieuwe medicatie, vertelt oncologisch chirurg Michel Wouters van het Antoni van Leeuwenhoek. ,,Waar patiënten tien jaar geleden een snel doodsvonnis kregen bij een uitgezaaid melanoom en binnen 12 maanden overleden, is 40 procent na drie jaar nog in leven.” Wouters denkt zelfs dat de patiënten die na drie jaar nog leven, een grote kans hebben dat ze de ziekte overwinnen. ,,Dat was een paar jaar geleden nog ondenkbaar.”
Bron: www.bndestem.nl
